Jak pomagać innym

Aktywne słuchanie

Jest to technika, którą stosują między innymi psychologowie, terapeuci. Ułatwia ona komunikację z drugim człowiekiem. Będąc aktywnymi słuchaczami sprawiamy, że osoba, z którą rozmawiamy czuje się wysłuchana i zrozumiana. Jak więc wykorzystać to w życiu? Myślę, że warto spróbować zmienić kilka swoich nawyków jeśli oczywiście mamy na to ochotę.

   Po pierwsze powinniśmy starać się utrzymywać kontakt wzrokowy z osobą, z którą rozmawiamy. Zapewne każdy z nas pamięta sytuację, gdy nasz rozmówca odwracał wzrok, był zajęty telefone, rozglądał się na boki. Takie zachowanie jest frustrujące i oznacza po prostu, że ten człowiek nie jest zainteresowany tematem, jest znudzony, po prostu nas lekceważy.

Patrząc na rozmówcę dajemy mu do zrozumienia, że interesuje nas, co on/ona ma do powiedzenia. Kolejną rzeczą jest to, aby starać się ograniczyć przerywanie i zmienianie tematu, kiedy ktoś ma nam coś do przekazania. Powinniśmy dopytać, jeżeli czegoś nie zrozumieliśmy i chcemy by rozmówca doprecyzował, co miał na myśli.

Nie wolno obrażać, atakować ani krytykować rozmówcy. Nie wszyscy muszą żyć zgodnie z naszym światopoglądem, Każda osoba może zareagować inaczej w tej samej sytuacji, każdy ma prawo popełnić błąd. Dlatego krytykując kogoś zniechęcamy go/ ją do siebie, sprawiamy, że taka osoba czuje się nierozumiana, atakowana - i wtedy może zareagować albo agresją i atakowaniem nas, albo ucieczką - czyli będzie nas unikać lub po prostu zacznie się tłumaczyć i usprawiedliwiać co doprowadzi do narastania konfliktu.

Powinniśmy powstrzymać się przed ocenianiem zachowania rozmówcy, mówienia "Myślę, że zrobiłaś źle".

Nie powinniśmy również doradzać. Rozmówca powinien sam spróbować rozwiązać swój problem i dojść do własnych wniosków. Myślę natomiast, że są sytuacje, w których możemy coś komuś zasugerować, zaproponować, ale i tak musimy pozostawić decyzję tej osobie, nie możemy narzucać rozmówcy swojej wizji świata, jeśli on tego nie akceptuje. Gdy odrzuci naszą propozycję, trudno, trzeba to zaakceptować.

Pomaganie na siłę

    Czasami widzimy, że osoba z naszego otoczenia cierpi, ma problemy i chcemy w jakiś sposób pomóc tej osobie, doradzić.

Tutaj możemy mieć do czynienia z osobą, która nie chce się zwierzać z różnych względów. W takiej sytuacji odradzam narzucanie się z pomocą. Nie powinniśmy pomagać komuś na siłę jeżeli on/ona tej pomocy nie chce i nie akceptuje. Takie zachowanie niestety może mieć odmienne skutki od zamierzonych - czym możemy zniechęcić tę osobę do siebie i będzie unikać naszego towarzystwa.

Myślę, że najlepiej jest zasugerować, że wiemy, widzimy, że coś się dzieje. Możemy zachęcić kogoś do opowiedzenia o swoich kłopotach, a jeżeli odmawia pomocy, powinniśmy powiedzieć, że w razie gdy będzie kiedykolwiek nas potrzebować, my zawsze będziemy dla niego/ niej oparciem i zawsze może do nas się zwrócić po radę, gdy będzie mieć taką potrzebę np.:

- "Rozumiem, że nie chcesz o tym rozmawiać i masz do tego prawo. Chcę jednak żebyś wiedział/ wiedziała, że ja zawsze tutaj jestem i gdy będziesz chciał/chciała porozmawiać, w każdej chwili możesz się do mnie zwrócić.

(Oczywiście nie dotyczy to sytuacji niebezpiecznych, które zagrażają zdrowiu i życiu tej osoby np. gdy ktoś grozi popełnieniem samobójstwa - wtedy powinniśmy reagować od razu bez względu na to, czy ta osoba oczekuje naszej pomocy czy nie).

Jest szansa, że ta osoba kiedyś zmieni zdanie i zwróci się do nas po radę lub pomoc albo tak się nigdy nie stanie. Wtedy powinniśmy uszanować jego/jej decyzję po prostu pozostawić ją/go samą/samego by samodzielnie lub z pomocą innych bliskich osób rozwiązał/ rozwiązała dany problem.  

   Dlaczego ludzie odmawiają naszej pomocy lub nie chcą zwierzać się ze swoich problemów?

1. Ma już osobę, która pomaga mu/ jej, doradza i nie potrzebuje już naszej pomocy - może o swoich problemach rozmawia już z psychologiem, terapeutą, członkiem rodziny, partnerem, bliskim przyjacielem. 

2. Zbyt krótko się znacie - jeżeli znasz kogoś krótko lub powierzchownie nie oczekuj, że opowie ci o prywatnych problemach.

3. Nie lubi cię.

4. Brak zaufania - np. ktoś myśli, że jesteś wścibski/ wścibska lub masz złe intencje dlatego wypytujesz.

5. Temat jest zbyt bolesny - np. pytanie osoby śmiertelnie chorej o wyniki badań może być dla takiej osoby zbyt bolesne i nie chce z tobą o tym rozmawiać.

6. Zdecydował/ zdecydowała, że rozwiąże swoje problemy sam/ sama bez pomocy osób z zewnątrz.

7. Jest to sprawa prywatna i przeznaczona tylko dla określonych najbliższych osób np. problemy ze zdrowiem, problemy małżeńskie lub w związku - chce rozwiązać to wśród określonych osób bez udziału osób z zewnątrz.

Wnioski: Nie powinniśmy pomagać nikomu na siłę, poza wyjątkowymi niebezpiecznymi sytuacjami. 

Nie bądźmy wścibscy.

Pomagajmy, ale nie narzucajmy się.